คือ องค์มรรคที่เป็นเนววิปากนวิปากธัมมธรรม เป็นปัจจัยแก่สัม-
ปยุตตขันธ์ และจิตตสมุฏฐานรูป ด้วยอำนาจของมัคคปัจจัย.

19. สัมปยุตตปัจจัย

[1395] 1. วิปากธรรม เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม ด้วยอำ-
นาจของสัมปยุตตปัจจัย
คือ ขันธ์ 1 ที่เป็นวิบาก เป็นปัจจัยแก่ขันธ์ 3 ฯลฯ ขันธ์ 2 เป็น
ปัจจัยแก่ขันธ์ 2.
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
[1396] 2. วิปากธัมมธรรม เป็นปัจจัยแก่วิปากธัมมธรรม
ด้วยอำนาจของสัมปยุตตปัจจัย
3. เนววิปากนวิปากธัมมธรรม เป็นปัจจัยแก่เนว-
วิปากนวิปากธัมมธรรม ด้วยอำนาจของสัมปยุตตปัจจัย
คือ ฯลฯ ขันธ์ 2 เป็นปัจจัยแก่ขันธ์ 2 ด้วยอำนาจของสัมปยุตตปัจจัย.

20. วิปปยุตตปัจจัย

[1397] 1. วิปากธรรม เป็นปัจจัยแก่เนววิปากนวิปากธัมม-
ธรรม ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย
มี 2 อย่าง คือ ที่เป็น สหชาตะ และ ปัจฉาชาตะ

ที่เป็น สหชาตะ ได้แก่ วิบากขันธ์ที่เกิดพร้อมกัน เป็นปัจจัยแก่
จิตตสมุฏฐานรูป. ในปฏิสนธิขณะ วิบากขันธ์ เป็นปัจจัยแก่กฏัตตารูป.
ที่เป็น ปัจฉาชาตะ ได้แก่ วิบากขันธ์ที่เกิดภายหลังเป็นปัจจัยแก่
กายนี้ที่เกิดก่อน ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย.
[1398] 2. วิปากธัมมธรรม เป็นปัจจัยแก่เนววิปากนวิปาก-
ธัมมธรรม ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย
มี 2 อย่าง คือ ที่เป็น สหชาตะ และ ปัจฉาชาตะ
ที่เป็น สหชาตะ ได้แก่ ขันธ์ที่เป็นวิปากธัมมธรรมที่เกิดพร้อมกัน
เป็นปัจจัยแก่จิตตสมุฏฐานรูป ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย.
ที่เป็น ปัจฉาชาตะ ได้แก่ ขันธ์ที่เป็นวิปากธัมมธรรมที่เกิดภายหลัง
เป็นปัจจัยแก่กายนี้ที่เกิดก่อน ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย.
[1399] 3. เนววิปากนวิปากธัมมธรรม เป็นปัจจัยแก่เนว-
วิปากนวิปากธัมมธรรม ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย
มี 3 อย่าง คือ ที่เป็น สหชาตะ ปุเรชาตะ และ ปัจฉาชาตะ
ที่เป็น สหชาตะ ได้แก่ ขันธ์ที่เป็นเนววิปากนวิปากธัมมธรรมที่
เกิดพร้อมกัน เป็นปัจจัยแก่จิตตสมุฏฐานรูป ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย.
ที่เป็น ปุเรชาตะ ได้แก่ หทยวัตถุที่เกิดก่อนเป็นปัจจัยแก่เนววิปาก-
นวิปากธัมมธรรม ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย.
ที่เป็น ปัจฉาชาตะ ได้แก่ ขันธ์ที่เป็นเนววิปากนวิปากธัมมธรรม
ที่เกิดภายหลัง เป็นปัจจัยแก่กายนี้ที่เกิดก่อน ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย.

4. เนววิปากนวิปากธัมมธรรม เป็นปัจจัยแก่วิปาก-
ธรรม ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย
มี 2 อย่าง คือ ที่เป็น สหชาตะ และ ปุเรชาตะ.
ที่เป็น สหชาตะ ได้แก่ ในปฏิสนธิขณะ หทยวัตถุที่เกิดพร้อมกัน
เป็นปัจจัยแก่วิบากขันธ์ ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย.
ที่เป็น ปุเรชาตะ ได้แก่ จักขายตนะที่เกิดก่อน เป็นปัจจัยแก่
จักขุวิญญาณ ฯลฯ กายาตนะ เป็นปัจจัยแก่กายวิญญาณ. หทยวัทถุ เป็นปัจจัย
แก่วิบากขันธ์ ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย.
5. เนววิปากนวิปากธัมมธรรม เป็นปัจจัยแก่วิปาก-
ธัมมธรรม ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย
มีอย่างเดียว คือ ปุเรชาตะ ได้แก่ หทยวัตถุที่เกิดก่อน เป็นปัจจัย
แก่ขันธ์ที่เป็นวิปากธัมมธรรม ด้วยอำนาจของวิปปยุตตปัจจัย.

21. อัตถิปัจจัย

[1400] 1. วิปากธรรม เป็นปัจจัยแก่วิปากธรรม ด้วยอำนาจ
ของอัตถิปัจจัย
คือ ขันธ์ 1 ที่เป็นวิบาก เป็นปัจจัยแก่ขันธ์ 3 ฯลฯ
ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ 1 ที่เป็นวิบาก เป็นปัจจัยแก่ ขันธ์ 3 ฯลฯ
2. วิปากธรรม เป็นปัจจัยแก่เนววิปากนวิปากธัมม-
ธรรม ด้วยอำนาจของอัตถิปัจจัย.